Κώστας Τ.
Λένε πως το σχολικό περιβάλλον είναι ένας μικρόκοσμος του περιβάλλοντος έξω απο αυτόν.Σωστά.Σύμφωνα με την ελληνική σχολική πραγματικότητα του σήμερα ο έξω κόσμος θα πρέπει να είναι κάπως έτσι:Είμαστε όλοι ίδιοι,γιατί έχουμε ίδιες εργασίες και υποχρεώσεις(μαθήματα),τιμωρούμαστε για την απουσία μας(απο τον κόσμο τους),υποτασσόμαστε σε κάποιον ανώτερο χωρίς να γνωρίζουμε το γιατί,βαριόμαστε και κοιμόμαστε όρθιοι,κάποιοι άλλοι αναλαμβάνουν για εμάς,οι εκλογές γίνονται με βάση τη φιλία και συνεχώς κάποιος μας αναγκάζει να το βουλώνουμε.
Για να τα αναδομήσουμε λίγο τα πράγματα.Κάθε άνθρωπος δεν είναι ίδιος.Έχει δικά του ενδιαφέροντα,προσωπικότητα και διαφορετικούς στόχους,Και όμως τα μαθήματα που διδασκόμαστε είναι κοινά.Πέρα απο τη βασική γενική παιδεία που είναι κοινή για όλους και χρήσιμη(εδώ αναφέρομαι στην έκθεση,μαθηματικά κ.τ.λ),είναι κοινά και τα υπόλοιπα μαθήματα.Ένα σύγχρονο εκπαιδευτικό σύστημα,όμως,οφείλει να λαμβάνει υπόψη την ιδιαιτερότητα κάθε μαθητή και να προσαρμόζει την ύλη του σε αυτή,όχι το αντίθετο.
Πέρα απο αυτό,κάθε μαθητής έχει και κάποιες προσωρινές διαθέσεις.Πρέπει να λαμβάνονται και αυτές υπόψη.Ανάλογα με τις περιστάσεις το πρόγραμμα που θα λαμβάνει κάθε μαθητής οφείλει να είναι ευέλικτο,να μπορεί να μεταποιηθεί απο τον ίδιο το μαθητή.Το θέμα των απουσιών χρειάζεται να αλλάξει και αυτό.Ποιός μπορεί να κρίνει πότε μπορεί ένας μαθητής να είναι παρόν και πόσες φορές μπορεί να λείπει;Οι περιορισμοί αυτοί καταργούν την ελευθερία του μαθητή,καθώς οριοθετούν την επιλογή του να μην πάει σχολείο.
Μέσα στην τάξη το παιδί πρέπει να συμμετέχει ενεργά.Να συνεργάζεται,δηλαδή,με τον καθηγητή,ως ίσοι και χωρίς ψευδοεξουσιαστικά πρότυπα.Λαμβάνοντας μέρος σε δραστηριότητες,οι οποίες περιλαμβάνουν και την επαφή με το αντικείμενο διδασκαλίας αλλα και με τη θεωρητική γνώση,ο μαθητής αποκτά την επαρκή εμπειρία και αφομοιώνει καλύτερα και ευκολότερα ότι έχει διδαχτεί.
Όσο αφορά την τιμωρία των μαθητών πρώτα πρώτα πρέπει να εξακριβωθεί τι είναι η ανάρμοστη συμπεριφορά.Η συμπεριφορά για να χαρακτηριστεί απρεπής σημαίνει ότι αντιβαίνει τους νομικούς και κοινωνικούς κανόνες.Μόνο που αυτοί εκλείπουν στη σχολική μονάδα και καθορίζονται απο τους εκπαιδευτικούς.Στην πραγματικότητα,πρέπει να ελεγχθεί κατα πόσο ο μαθητής αντιβαίνει πραγματικά τους κανόνες και κατα πόσο δεν αντιδρά ψυχαναγκαστικά.Για παράδειγμα,η φασαρία στην τάξη αποτελεί υποσυνείδητη ψυχοσωματική αντίδραση στο εκπαιδευτικό σύστημα.Με πιο απλά λόγια,όταν οι μαθητές φλυαρούν στην τάξη δείχνουν πως κάτι πάει λάθος με τη διδασκαλία,δεν απορρίπτουν όμως αναγκαστικά τον θεσμό.
Οι αποφάσεις της σχολικής μονάδας είναι συλλογικές αποφάσεις.Οι μαθητές και τα προεδρία τους έχουν δικαίωμα να σχεδιάζουν αυτοί τις εκδρομές,τις τιμωρίες και κάθε ενέργεια της σχολικής μονάδας απο κοινού με τους εκπαιδευτικούς.Μια κλασσική μέθοδος είναι το δημοψήφισμα,η αποδοχή ή η κατάρριψη μιας πρότασης απο τους μαθητές ή τους καθηγητές.Το κλίμα συνεργασίας βοηθά στο να γεφυρωθεί το χάσμα καθηγητών-μαθητών(χάσμα εξουσίας) και να περιοριστεί η άλογη εξουσία.
Και εδώ ένα παράπονο.Οι τέχνες είναι καλό να συμπεριλαμβάνονται στη λίστα μαθημάτων για επιλογή των μαθητών,όπως και τα αθλήματα.Περιθωριοποιόντας την τέχνη στο σχολείο,η Ελλάδα έχει φτάσει σε σημείο πνευματικής αλλοτρίωσης(σκυλάδικα,τηλεοπατάτες,λογοτεχνία για κλειστούς πνευματικούς ορίζοντες).
Αυτό ίσως είναι το εκπαιδευτικό σύστημα του εικοστού πρώτου αιώνα.Ίσως το σχολείο που θα είχαμε αν δεν δαπανούσαν τα χρήματα για την παιδεία σε εξοπλισμούς και 'αφανείς' δαπάνες.Οι εποχές άλλαξαν κύριοι,το ίδιο και τα μυαλά.Εκσυγχρονιστείτε ή αφανιστείτε!
Λένε πως το σχολικό περιβάλλον είναι ένας μικρόκοσμος του περιβάλλοντος έξω απο αυτόν.Σωστά.Σύμφωνα με την ελληνική σχολική πραγματικότητα του σήμερα ο έξω κόσμος θα πρέπει να είναι κάπως έτσι:Είμαστε όλοι ίδιοι,γιατί έχουμε ίδιες εργασίες και υποχρεώσεις(μαθήματα),τιμωρούμαστε για την απουσία μας(απο τον κόσμο τους),υποτασσόμαστε σε κάποιον ανώτερο χωρίς να γνωρίζουμε το γιατί,βαριόμαστε και κοιμόμαστε όρθιοι,κάποιοι άλλοι αναλαμβάνουν για εμάς,οι εκλογές γίνονται με βάση τη φιλία και συνεχώς κάποιος μας αναγκάζει να το βουλώνουμε.
Για να τα αναδομήσουμε λίγο τα πράγματα.Κάθε άνθρωπος δεν είναι ίδιος.Έχει δικά του ενδιαφέροντα,προσωπικότητα και διαφορετικούς στόχους,Και όμως τα μαθήματα που διδασκόμαστε είναι κοινά.Πέρα απο τη βασική γενική παιδεία που είναι κοινή για όλους και χρήσιμη(εδώ αναφέρομαι στην έκθεση,μαθηματικά κ.τ.λ),είναι κοινά και τα υπόλοιπα μαθήματα.Ένα σύγχρονο εκπαιδευτικό σύστημα,όμως,οφείλει να λαμβάνει υπόψη την ιδιαιτερότητα κάθε μαθητή και να προσαρμόζει την ύλη του σε αυτή,όχι το αντίθετο.
Πέρα απο αυτό,κάθε μαθητής έχει και κάποιες προσωρινές διαθέσεις.Πρέπει να λαμβάνονται και αυτές υπόψη.Ανάλογα με τις περιστάσεις το πρόγραμμα που θα λαμβάνει κάθε μαθητής οφείλει να είναι ευέλικτο,να μπορεί να μεταποιηθεί απο τον ίδιο το μαθητή.Το θέμα των απουσιών χρειάζεται να αλλάξει και αυτό.Ποιός μπορεί να κρίνει πότε μπορεί ένας μαθητής να είναι παρόν και πόσες φορές μπορεί να λείπει;Οι περιορισμοί αυτοί καταργούν την ελευθερία του μαθητή,καθώς οριοθετούν την επιλογή του να μην πάει σχολείο.
Μέσα στην τάξη το παιδί πρέπει να συμμετέχει ενεργά.Να συνεργάζεται,δηλαδή,με τον καθηγητή,ως ίσοι και χωρίς ψευδοεξουσιαστικά πρότυπα.Λαμβάνοντας μέρος σε δραστηριότητες,οι οποίες περιλαμβάνουν και την επαφή με το αντικείμενο διδασκαλίας αλλα και με τη θεωρητική γνώση,ο μαθητής αποκτά την επαρκή εμπειρία και αφομοιώνει καλύτερα και ευκολότερα ότι έχει διδαχτεί.
Όσο αφορά την τιμωρία των μαθητών πρώτα πρώτα πρέπει να εξακριβωθεί τι είναι η ανάρμοστη συμπεριφορά.Η συμπεριφορά για να χαρακτηριστεί απρεπής σημαίνει ότι αντιβαίνει τους νομικούς και κοινωνικούς κανόνες.Μόνο που αυτοί εκλείπουν στη σχολική μονάδα και καθορίζονται απο τους εκπαιδευτικούς.Στην πραγματικότητα,πρέπει να ελεγχθεί κατα πόσο ο μαθητής αντιβαίνει πραγματικά τους κανόνες και κατα πόσο δεν αντιδρά ψυχαναγκαστικά.Για παράδειγμα,η φασαρία στην τάξη αποτελεί υποσυνείδητη ψυχοσωματική αντίδραση στο εκπαιδευτικό σύστημα.Με πιο απλά λόγια,όταν οι μαθητές φλυαρούν στην τάξη δείχνουν πως κάτι πάει λάθος με τη διδασκαλία,δεν απορρίπτουν όμως αναγκαστικά τον θεσμό.
Οι αποφάσεις της σχολικής μονάδας είναι συλλογικές αποφάσεις.Οι μαθητές και τα προεδρία τους έχουν δικαίωμα να σχεδιάζουν αυτοί τις εκδρομές,τις τιμωρίες και κάθε ενέργεια της σχολικής μονάδας απο κοινού με τους εκπαιδευτικούς.Μια κλασσική μέθοδος είναι το δημοψήφισμα,η αποδοχή ή η κατάρριψη μιας πρότασης απο τους μαθητές ή τους καθηγητές.Το κλίμα συνεργασίας βοηθά στο να γεφυρωθεί το χάσμα καθηγητών-μαθητών(χάσμα εξουσίας) και να περιοριστεί η άλογη εξουσία.
Και εδώ ένα παράπονο.Οι τέχνες είναι καλό να συμπεριλαμβάνονται στη λίστα μαθημάτων για επιλογή των μαθητών,όπως και τα αθλήματα.Περιθωριοποιόντας την τέχνη στο σχολείο,η Ελλάδα έχει φτάσει σε σημείο πνευματικής αλλοτρίωσης(σκυλάδικα,τηλεοπατάτες,λογοτεχνία για κλειστούς πνευματικούς ορίζοντες).
Αυτό ίσως είναι το εκπαιδευτικό σύστημα του εικοστού πρώτου αιώνα.Ίσως το σχολείο που θα είχαμε αν δεν δαπανούσαν τα χρήματα για την παιδεία σε εξοπλισμούς και 'αφανείς' δαπάνες.Οι εποχές άλλαξαν κύριοι,το ίδιο και τα μυαλά.Εκσυγχρονιστείτε ή αφανιστείτε!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου